Motywację możemy klasyfikować na wiele sposobów. Odpowiada za podejmowanie działań oraz zdolność do ich zrealizowania. Niewątpliwie jest to istotna część naszego życia i pracy. Motywacja nadaje cel naszym zachowaniom. Jest to gotowość do podjęcia określonych zadań, którym nadajemy odpowiedni kierunek. Jakie wyróżniamy rodzaje motywacji?

Motywacja zewnętrzna

Proces motywacyjny polega na pobudzaniu energii i ukierunkowaniu naszego wysiłku na zamierzony cel. Koncentrujemy się wtedy na najważniejszych elementach i ignorujemy nieistotne bodźce. Motywacja zewnętrzna może wynikać z czyjegoś wpływu. Celem działań jest wtedy zdobycie nagrody lub uniknięcie kary, czyli korzyści zewnętrzne. W pracy zaliczymy do nich awans, czy premię pieniężną. Negatywną formą motywacji zewnętrznej będzie np. redukcja wynagrodzenia lub utrata pracy. Taki rodzaj motywacji jest stosunkowo łatwy do zastosowania. Wystarczy znaleźć wystarczająco atrakcyjną nagrodę bądź straszną karę.

Motywacja zewnętrzna przydaje się, gdy pracownikom brakuje motywacji wewnętrznej. Ma jednak swoje wady. Zbyt duże przyzwyczajenie pracowników do motywacji czynnikami zewnętrznymi może skutkować obniżeniem efektywności pracy. Jeśli zabraknie nagrody za zadanie, pracownik nie wykona go z taką chęcią. Nie można także dopuścić do tego, aby ludzie w zespole czuli się uzależnieni od kierownictwa. To nie nagroda, czy uznanie powinny stanowić siłę napędową do działania. Polegając wyłącznie na motywacji zewnętrznej można doprowadzić do poczucia braku autonomii i koncentracji na nagrodach, nie zadaniach.

Motywacja wewnętrzna

Motywacja ma polegać na zorganizowaniu reakcji człowieka w określony wzorzec i pobudzeniu chęci do kontynuowania czynności dopóki cel nie zostanie osiągnięty, bądź nie zmienią się warunki. Z motywacją wewnętrzną mamy do czynienia, gdy wykonywane przez nas działania przynoszą nam satysfakcję. Takie aktywności dają nam poczucie przyjemności, a do ich wykonania nie napinamy zbytnio siły woli. Motywacja wewnętrzna to naturalna siła, dzięki której podczas wykonywania zadania odczuwamy entuzjazm. Co więcej, do kontynuowania czynności popycha nas chęć odkrycia czegoś nowego, czy zwykła ciekawość.

Pracownicy zmotywowani wewnętrznie są spełnieni i mają poczucie, że ich praca jest wartościowa. Chęć do dalszego działania przychodzi naturalnie. Większą motywację wewnętrzną mają osoby, które rozwinęły samoświadomość. Jeśli osoba wie dokąd zmierza, ma określone cele i wie dlaczego je wyznaczyła, to potrafi być bardziej zmotywowana. Do takiej formy motywacji można też pracowników zachęcać. Oczywiście, nie korzyściami zewnętrznymi. Warto przedstawiać firmę tak, żeby potencjalni kandydaci czuli wsparcie i możliwości rozwoju.

Jak motywować pracownika?

Warto pamiętać, że motywacja wewnętrzna i zewnętrzna musi odbywać się zarówno w perspektywie całego zespołu, jak i każdej jednostki indywidualnie. Aby osiągnąć wysoką wydajność i koncentrację na wykonywanych zadaniach trzeba wzbudzać w sobie motywację wewnętrzną, ale także korzystać z motywacji zewnętrznej.

Osiągnięcie stanu odpowiedniego pobudzenia pracowników jest istotne dla firm, które chcą zwiększyć swoją efektywność. W organizacji powstają najczęściej systemy motywacyjne. Powinny polegać na 3 głównych aspektach:

  • motywowanie firmy – kształtujący system wynagrodzeń, system awansów, czy wsparcie zainteresowania pracą;
  • motywacja pracowników – dbanie o pozytywne relacje oparte na wsparciu i odpowiedzialności, sprawna komunikacja, praca w grupach; 
  • indywidualne motywowanie pracownika – utrzymywanie tzw. work-life balance, zaspokojenie potrzeb i indywidualnych aspiracji.

Ważne, aby mieć świadomość tego jak możemy zwiększać swoje zaangażowanie. Należy przede wszystkim wprost deklarować innym własne zamierzenia. Podstawą jest także ustalenie priorytetów i analiza celów. Nie można zapominać o tym, że po pierwszych minutach pracy nie zauważymy zwykle spektakularnych efektów. Dlatego niezwykle istotne jest to, że do ostatecznego rezultatu dojdziemy metodą małych kroków. Na nasze pobudzenie wpływa także wizualizacja celu. Koncentrujemy wtedy uwagę na tym jak dojść do oczekiwanych rezultatów.

Pozytywne myślenie może okazać się banałem, jednak stanowi główny czynnik motywacyjny. Jeśli odczuwamy niechęć do danego zadania, bądź jest dla nas niezrozumiałe, to spróbujmy się z tym zaznajomić. Podniesienie wiedzę w danej dziedzinie umożliwi nam lepszą organizację i co za tym idzie, efektywniejszą pracę.