Praca może być bardzo wymagająca i stresująca, zwłaszcza gdy musimy sprostać wysokim oczekiwaniom bądź terminom. Duży stres w miejscu pracy zwykle powodują wielogodzinne zadania, presja wynikająca z odpowiedzialności, konflikty z kolegami czy trudności w zarządzaniu. Ważne jest znalezienie sposobów na radzenie sobie ze stresem. Należy pamiętać, że dbanie o swoje zdrowie psychiczne jest równie ważne, jak dbanie o obowiązki zawodowe.
Stres w pracy – przyczyny
Przewlekły i nieustanny stres w pracy może stać się groźny i powodować negatywne skutki dla zdrowia fizycznego oraz psychicznego. Najczęściej powodowany jest przeciążeniem ilościowym oraz jakościowym pracą, niejasnością roli zawodowej, konfliktem roli zawodowej, brakiem wsparcia współpracowników i przełożonych oraz brakiem odpowiednich warunków pracy.
Przeciążenie ilościowe pracą pojawia się w momencie, kiedy wysiłek fizyczny jest zbyt duży, lub kiedy tempo pracy jest zbyt szybkie. Przeciążenie ilościowe spowodowane jest również zbyt dużą liczbą zadań do wykonania lub ciągłymi zmianami w pracy.
Drugi rodzaj to przeciążenie jakościowe pracą. Spowodowane jest dużą odpowiedzialnością, koniecznością podejmowania trudnych decyzji o znacznych konsekwencjach oraz odpowiedzialnością za mienie dużej wartości.
Przyczyną niejasności oraz konfliktu roli zawodowej są niespójne i sprzeczne wymagania przełożonych lub niespójne, ciągle zmieniające się wymagania.
Również fizyczne warunki pracy mają ogromny wpływ na nasze zdrowie. Zbyt wysokie temperatury, hałas w pracy czy uciążliwe zapachy to czynniki, które prowadzą do naszego dyskomfortu.
Podatność na stres zawodowy
Podatność na stres zawodowy może różnić się u każdej osoby. Pod tym względem dobrze być świadomym swojej podatności na stres i podejmować działania mające na celu zarządzanie nim.
Szczególnie wysoką podatność na stres zawodowy przejawiają osoby:
- w młodym wieku,
- z krótkim stażem pracy,
- niedopasowane do danego stanowiska,
- o wrodzonej wrażliwości na bodźce,
- z dużym zaangażowaniem w sprawy zawodowe,
- z potrzebą kontroli i rywalizacji,
- w podeszłym wieku,
- z problemami pozazawodowymi.
Takie osoby wymagają często indywidualnego podejścia. Przełożeni mogą także dostosować obowiązki do obecnej sytuacji życiowej danego pracownika.
Kiedy stres staje się groźny?
Stres w pracy staje się groźny, kiedy negatywnie wpływa na nasze samopoczucie i zdrowie. Obniża poczucie własnej wartości, a także zdolność do radzenia sobie z zadaniami. Jest niekorzystny dla pracownika, pracodawcy, a nawet całego przedsiębiorstwa. Do jego głównych objawów zaliczamy częste zmęczenie, problemy ze snem, bóle głowy, problemy trawienne, spadek motywacji, a nawet zaangażowania w pracę.
Stres można przezwyciężyć. Jednak w przypadku kiedy osoba nie posiada odpowiedniej wiedzy, umiejętności lub wsparcia innych osób, może stale tkwić w stanie ciągłego napięcia, a stres w tym przypadku może nie ustępować.
Należy również pamiętać, że stres związany z pracą nie jest chorobą. Jest reakcją na stawiane wymagania. Gdy poziom stresu jest duży, utrzymuje się długo, a jego przyczyny nie są usuwane, z biegiem czasu może doprowadzić do różnego rodzaju chorób.
Stres w pracy – skutki
Długotrwały stres w pracy może doprowadzić do wyczerpania psychicznego i fizycznego. Z upływem czasu może odbić się na stanie zdrowia, przez co m.in. może doprowadzić do:
- obniżenia odporności organizmu,
- bólów mięśni,
- bólów kręgosłupa,
- nadciśnienia oraz zawału,
- udaru mózgu,
- nerwicy,
- depresji,
- zwiększenia podatności na choroby nowotworowe.
Stres ma również skutki ekonomiczne. Osoby, które doświadczają stresu w miejscu pracy, mogą nie być tak efektywne i wydajne jak wcześniej. Ponadto mogą popełniać wiele błędów w pracy, brać dodatkowe dni wolne czy tracić zainteresowanie pracą.
Jak przezwyciężyć stres?
Żeby przezwyciężyć stres w pracy, warto w pierwszej kolejności poznać jego źródło. Określić jakie sytuacje są dla nas najbardziej stresujące, a które najmniej. Dzięki temu możemy szybciej zredukować jego poziom.
Niezwykle ważnym aspektem w walce ze stresem jest oddzielenie życia prywatnego od zawodowego. Należy odszukać równowagę pomiędzy jednym a drugim. Znalezienie czasu na regularną aktywność fizyczną po pracy, będzie również bardzo pomocne.
W pracy nie należy odkładać rzeczy na później. Porządek w zadaniach jest bardzo ważny. Dobrze, żeby każde zadanie było realizowane od początku do końca. Zadania, które są rozgrzebane i pozostawione, powodują natłok niedokończonych spraw, co zwiększa stres.
Sposobów na walkę ze stresem w pracy jest wiele. Każdy człowiek posiada jednak inny próg odporności na stres. Niektórzy często próbują obniżyć swój stres przy pomocy alkoholu lub środków odurzających. Warto jednak pamiętać, że jest to jedno z najgorszych rozwiązań. Nie powoduje rozwiązania problemów, lecz ich pogłębienie. Często również prowadzi do nadużywania tego typu środków.