Nadmierne stosowanie technologii powoduje u ludzi tzw. stres cyfrowy. Spotykamy się z tym na co dzień oraz w pracy, a coraz częściej widoczny jest również w szkołach. Stres cyfrowy u pracowników może prowadzić do wypalenia zawodowego, a nawet depresji. Wywołana pandemią praca zdalna, mogła przyczynić się do nasilenia skutków stresu cyfrowego. Jak sobie z tym poradzić?
Stres cyfrowy – czym jest?
Stres cyfrowy to zjawisko, które zauważono już wiele lat temu. Na początku tłumaczono je jako problemy adaptacyjne związane z nowymi technologiami. Obecnie technologia towarzyszy nam codziennie. Jesteśmy przyzwyczajeni do korzystania z wszelakich udogodnień, a często nawet uzależnieni od naszych smartfonów. Mamy do czynienia z przeciążeniem informacyjnym. Stres cyfrowy to także niemożność radzenia sobie z technologiami komputerowymi. Dotyczy więc zarówno młodszych jak i starszych osób. Jest to ogromny problem społeczny dzisiejszego świata, dlatego musimy wcześnie go u siebie wykrywać.
Przyczyny stresu cyfrowego
Problem stresu cyfrowego jest stale badany. Można wyróżnić kilka czynników, które powodują stres technologiczny:
- niedostateczne umiejętności internetowe i komputerowe;
- zaburzenia równowagi cyfrowej pomiędzy czasem wolnym a pracą (zwłaszcza podczas home office);
- przeciążenie informacyjne i technologiczne;
- niepewność technologiczna – ciągłe zmiany i aktualizacje.
Konsekwencje stresu cyfrowego
Wielu z nas nie zdaje sobie sprawy z tego, że doświadcza stresu cyfrowego. Żyjemy szybko, mamy natłok obowiązków w pracy i nauczyliśmy się żyć w stresie. Nie zwracając uwagi na towarzyszące nam przyczyny stresu cyfrowego narażamy się na coraz gorsze konsekwencje tego zjawiska. Jakie skutki może spowodować stres cyfrowy?
- Brak odczuwania satysfakcji z pracy,
- wypalenie zawodowe (o tym jak sobie z nim radzić pisaliśmy w poprzednim artykule),
- zmniejszenie wydajności pracy,
- słabsza koncentracja i drażliwość,
- zaburzenia pamięci,
- izolacja społeczna i absencja chorobowa,
- zaburzenie tzw. work-life balance.
Stres cyfrowy podczas pracy zdalnej
Przez pandemię mamy na co dzień do czynienia z pracą zdalną. Wcześniej wywoływana była np. złym samopoczuciem i nie była możliwa w większości firm. Teraz dzięki pracy zdalnej zyskaliśmy nowe możliwości, ale także zagrożenia, które mogą przyczynić się do nasilenia stresu cyfrowego. Przy pracy zdalnej mamy często do czynienia z brakiem kontroli i kontaktu bezpośredniego z współpracownikami, nienormowanym czasem pracy, a także brakiem równowagi (praca-życie prywatne).
Napięcie, które wynika z nadmiernej obecności technologii w codziennym życiu może stać się bardzo problematyczne. Podczas pracy zdalnej częściej niż wcześniej korzystamy z różnych programów i aplikacji oraz uczestniczymy w spotkaniach online lub innych konferencjach. Po pracy także sięgamy po telefon czy laptop. Nie możemy rozmawiać z współpracownikami bezpośrednio, więc korzystamy z maila i komunikatorów. Nie skupiamy się na jednej czynności, tylko z każdej strony dochodzą do nas różne powiadomienia i informacje. Może to doprowadzić do stresu cyfrowego, a potem do większych konsekwencji, np. wypalenia zawodowego.
Jak poradzić sobie ze stresem cyfrowym?
Samo korzystanie z technologii i nowoczesnych rozwiązań nie zawsze jest jedyną przyczyną stresu. Aby poradzić sobie ze stresem cyfrowym musimy najpierw zrozumieć z czego wynika. Przebodźcowanie pojawia się jeśli technologii jest za dużo, a my nie umiemy już sobie z nią poradzić. Chodzi o to, że nie potrafimy skupić się na jednej czynności, ponieważ dociera do nas naraz zbyt wiele informacji.
Rozwiązaniem może być tzw. detoks cyfrowy, czyli świadome odcinanie się od technologii, nawet na chwilę. Pomoże nam to w uświadomieniu sobie gdzie jesteśmy i co robimy. W świadomym ograniczaniu technologii mogą pomóc nam także czynności relaksacyjne, takie jak joga czy medytacja. Musimy uświadomić sobie, że mamy skupić się na tym, co jest naszym zadaniem na ten moment i nie szukać dodatkowych bodźców, np. telefonu. Warto znaleźć sobie takie rozwiązanie, które pomoże nam rozładować napięcie i stres, a w efekcie pomoże skupić się na obowiązkach. Istotne w tym momencie będzie wsparcie pracodawcy. Nie powinien bagatelizować problemów i wprowadzać w firmie wszelkie ułatwienia i pomoce.