Otaczają nas różne style zarządzania, które zyskują na rozgłosie poprzez swoje zasady i cele. Jednym z nich jest Zarządzanie przez cele (z ang. Management by Objectives). MBO bazuje na wyznaczaniu celów, a później na analitycznym mierzeniu postępów w ich realizacji. Czym charakteryzuje się styl MBO? Jakie ma zalety, a jakie wady ma model MBO? Dowiesz się, czytając poniższy artykuł.
Czym się charakteryzuje styl MBO?
Ten model zarządzania charakteryzuje się głównie formą organizacji wszystkich celów oraz tego, jak zostanie przekazane wsparcie pracownikom przedsiębiorstwa. Został stworzony wiele lat temu, przez Petera Druckera, który miał dużą wiedzę dotyczącą zarządzania zasobami ludzkimi.
Styl MBO, czyli zarządzanie przez cele stosuje się też w wielu dużych i znanych firmach. To pokazuje, że nie jest to nowy, wymyślony styl, który nie jest dla naszego przedsiębiorstwa skuteczny.
Model Management by Objectives zyskał rozszerzenie w postaci OKR-Objectives and Key Results (z ang. cele i kluczowe rezultaty) – bazowanie na zamierzeniach i wynikach, które doprowadzają do zrealizowania pomyślnie wyznaczonych celów.
Dodatkowo wprowadzenie MBO pozwala też na ustalenie klarownych priorytetów i odpowiedzialności względem celów i zadań. To wszystko sprowadza się do sukcesu przedsiębiorstwa.
Etapy w procesie MBO
Zarządzanie poprzez cele posiada etapy, które w tym modelu pracy odgrywają bardzo znaczącą rolę. Etapy, o których mowa to:
- określenie celów firmy,
- czuwanie nad postępami,
- określenie celów pracowników,
- ewolucja/progres,
- gratyfikacja.
Powyższe pięć etapów powstało dla większej efektywności celów, które zostały wyznaczone firmie i jej pracownikom. Przejście tych etapów zgodnie z wyznaczonymi wytycznymi, pociągnie za sobą duże rezultaty w przedsiębiorstwie.
Tutaj możemy również przytoczyć model SMART, który często używa się przy MBO, a polega on na:
- Specific-opis pożądanego rezultatu,
- Measurable-mierzenie celów,
- Ambitious-ambitne wyzwania,
- Realistic-realne cele,
- Time-Bound-określenie celów w określonym czasie.
W momencie wyznaczenia celów, przychodzi czas na określenie przez lidera grup zadaniowych. To właśnie te grupy podejmują się następnie wykonania zadań, czyli dojścia do wyznaczonych wcześniej celów. Do stworzenia grup, będziemy potrzebować wielu pracowników. Jeżeli okaże się, że ilość pracowników, jaką posiadamy, jest za mała, to warto rozważyć zatrudnienie dodatkowych osób.
Zalety stylu MBO
Model, o jakim mowa ma zalety, które pozwalają nadać mu imię konkurencyjności wśród innych podobnych stylów.
Główną zaletą, jest zainicjowanie motywacji u pracowników. Dochodzi do tego, ponieważ pracownicy są dopuszczani do decydowania o celach oraz o poprzedzających je zadaniach. Pracownicy doceniają możliwość decydowania nawet w małym stopniu o tym, jak jest wykonywana ich praca, dlatego ten model posiada wiele zalet tj.:
- ulepszona komunikacja,
- wysokie standardy jakości,
- zwiększona efektywność w pracy operacyjnej,
- kontrola procesów,
- realizacja oczekiwań pracowników,
- związane cele zespołu,
- zwiększona świadomość dot. strategii.
Wady stylu MBO
Ten rodzaj zarządzania, tak jak inne posiada również swoje ograniczenia. Są to wady, przez które wiele organizacji odchodzi od wyboru właśnie tego modelu zarządzania.
Przykładem wad w MBO może być:
- fokus na indywidualne cele,
- skupianie się na ilości zamiast jakości,
- zbyt duża liczba celów,
- rozbudowana dokumentacja,
- wymagania dot. wysokich kwalifikacji,
- wydłużony czas implementacji,
- brak zaangażowania liderów na etapie prac.
Na zakończenie powiemy, że każdy model należy przeanalizować przed podjęciem decyzji o wyborze któregoś z nich. Przy MBO musimy liczyć się również z tym, że na samym początku nie będzie możliwe wykorzystanie tego stylu w 100%. Warto podchodzić do nowego stylu stopniowo, ponieważ dla każdego będzie to nowość i potrzebujemy czasu na wdrożenia się. Dodatkowo stare modele pracy mogą do nas powracać, dlatego, aby model MBO został w pełni wdrożony, potrzebujemy minimum roku. W wielu przypadkach ten okres może się wydłużyć nawet do 3 lat.