Ta definicja jest z nami od dawna, ale z roku na rok zmieniają się przepisy, które ustalają przebieg takiego urlopu. Choć wydawać by się mogło, że jest to dość jasny przepis, to w praktyce jest trochę inaczej. W każdym roku urlop macierzyński nabiera nowej definicji, z jaką musi się zapoznać każda osoba, która ma styczność z tym tematem. Ile trwa urlop macierzyński? Czy podczas pobytu na nim, może dojść do zwolnienia? Dowiesz się, czytając artykuł poniżej.
Czym jest urlop macierzyński?
Jest to okres, który przysługuje każdej świeżo upieczonej mamie, gdy pracuje ona na umowę o pracę. Powstał po to, aby kobiety, które zdecydują się na powiększenie rodziny, miały pewność, że ich sytuacja będzie stabilna. To oznacza, że zostanie im zapewnione pełne wynagrodzenie przez cały okres urlopowy. Ten rodzaj urlopu może również przejąć ojciec dziecka. Będzie mieć możliwość spędzenia większej ilości czasu z dzieckiem, dzięki zdecydowaniu się na urlop ojcowski.
Wszystko na temat urlopu macierzyńskiego jest zawarte w Art. 180. Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeksu pracy.
Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego jest czas na dodatkowe dni wolne. Jeżeli rodzic zdecyduje się na przedłużenie opieki, ma możliwość przejścia na:
- urlop rodzicielski,
- urlop wychowawczy.
Rodzic lub opiekun prawny może skrócić ten urlop, ale ma obowiązek poinformować o tym pracodawcę minimum 7 dni wcześniej.
Ile trwa urlop macierzyński?
Na urlop macierzyński można przejść już 6 tygodni przed porodem i korzystać z niego maksymalnie do 14 tygodni po porodzie. Łącznie jest to 20 pełnych tygodni, które pozwalają matce na przygotowanie się do macierzyństwa.
Wyjątkiem są ciąże mnogie. W takim przypadku urlop trwa następująco:
- bliźnięta – 31 tygodni,
- trojaczki – 33 tygodnie,
- czworaczki – 35 tygodni,
- pięcioraczki i więcej – 37 tygodni.
Po urlopie macierzyńskim przychodzi czas na opiekę nad dzieckiem, która może trwać 52 tygodnie, czyli pełny rok. Jeżeli ten czas nie wystarczy, to rodzice lub opiekunowie prawni mogą wziąć urlop wychowawczy. Trwa on 36 miesięcy i można wykorzystać go do czasu ukończenia przez dziecko 6 roku życia. Istnieje opcja podzielenia tego czasu na pół, aby obojga rodzice mieli czas na wychowywanie dziecka.
Zwolnienie podczas urlopu macierzyńskiego
Podczas urlopu macierzyńskiego, matce przysługuje ochrona przed zwolnieniem. Pracodawca ma obowiązek dotrzymać warunków umowy tak długo, aż pracownica nie wróci z urlopu. To oznacza również, że pracodawca musi co miesiąc rozliczać się z wynagrodzenia.
Istnieją oczywiście wyjątki takie jak likwidacja działalności lub jej zawieszenie. Wtedy sytuacja wygląda nieco inaczej, ale pracownik nie pozostaje bez pomocy. Wynagrodzenia miesięczne od pracodawcy zamieniają się w świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Jak płatny jest urlop macierzyński?
Kodeks pracy mówi dość jasno, jak wygląda sytuacja jeżeli chodzi o płatności podczas urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Jeżeli rodzic nie przejdzie od razu na urlop wychowawczy, to uzyska pełne 100% wynagrodzenie. Gdy rodzice podejmą decyzję o tym, aby wziąć pełny wymiar urlopu rodzicielskiego (52 tygodnie) to przysługuje 80% wynagrodzenia i taka stawka będzie obowiązywać przez cały rok.
Sytuacja wygląda inaczej jeżeli chodzi o urlop wychowawczy. Nie płaci go pracodawca. Jedyna opcja to wzięcie różnego rodzaju świadczeń społecznych, ale aby się o nie ubiegać, należy złożyć pismo do urzędu i spełnić wymagane kryteria.
Wniosek o urlop macierzyński
Kobiety, które urodziły dziecko, nie mają obowiązku składać takiego wniosku. Ten obowiązek przysługuje jedynie ojcu, który chce przejąć część urlopu.
Taki wniosek powinien zawierać:
- dane osobowe ojca i dziecka,
- data urodzenia dziecka,
- czas, przez jaki ojciec chce przejąć urlop macierzyński,
- informacje o tym jak długo matka dziecka przebywała na urlopie,
- odpis aktu urodzenia dziecka,
- oświadczenie rezygnacji z urlopu przez matkę,
- podpis obojga rodziców.
Pismo należy złożyć minimum 14 dni przed rozpoczęciem urlopu do zakładu pracy, w którym pracuje ojciec dziecka.