Praca na home office już nikogo nie dziwi, wręcz stała się normą. W związku z tym coś, co jeszcze niedawno było luką prawną, obecnie stało się ważnym tematem. Jednak ciągle brakuje odpowiednich regulacji prawnych. Tym razem omówimy kwestię wypadków przy pracy, do których może dojść podczas wykonywania pracy w domu (czyli na tzw. home office).
Wypadek na home office – kiedy jest uznawany?
Nadal brakuje w polskim prawie odpowiednich przepisów, które wskazują kiedy należy mówić o wypadku w domu podczas pracy zdalnej. Dlatego często pracodawcy sami tworzą wewnętrzne regulaminy pracy na home office. W takim dokumencie ustalają warunki oraz świadczenia. Niezależnie od takich dokumentów, definicja wypadku przy pracy znajduje się w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych i występuje:
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
- w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy;
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy.
Oznacza to, że wykonywanie innych czynności (np. używanie drabiny i wieszanie obrazów na ścianie) nie jest uznawane za wypadek w pracy. Wypadkiem przy pracy nie będzie także złamanie nogi podczas prywatnej wizyty w sklepie – nawet w czasie godzin pracy. Jeżeli jednak pracownik poszedłby do sklepu na polecenie swojego szefa i wtedy złamał nogę, wypadek mógłby zostać zakwalifikowany jako wypadek przy pracy.
Warto także wiedzieć, że krótkie przerwy w pracy (na jedzenie) mają pośredni wpływ na wykonywanie obowiązków. Zazwyczaj są związane z wykonywaniem pracy. Jeżeli natomiast podczas home office pracownik będzie wykonywał czynności niezwiązane z pracą (np. sprzątał dom) nie będzie to miało związku z pracą.
Wypadek na home office – procedura
Od razu po otrzymaniu wiadomości o wypadku, specjalny zespół powypadkowy jest obowiązany do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, w szczególności:
- dokonać oględzin miejsca wypadku,
- jeśli jest to konieczne, sporządzić szkic lub wykonać fotografię miejsca wypadku,
- wysłuchać wyjaśnień poszkodowanego,
- zebrać informacje dotyczące wypadku od świadków wypadku,
- zasięgnąć opinii lekarza,
- zebrać inne dowody dotyczące wypadku,
- dokonać prawnej kwalifikacji wypadku zgodnie z art. 3 ust. 1 i 2 ustawy wypadkowej:
- określić środki profilaktyczne oraz wnioski, w szczególności wynikające z oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy, na którym wystąpił wypadek.
- Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół powypadkowy sporządza – nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku – protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy. Protokół powypadkowy zatwierdza pracodawca nie później niż w terminie 5 dni od dnia jego sporządzenia.
Wypadek na home office – odszkodowanie
Aby uzyskać odszkodowanie za wypadek na home office, należy zgłosić się do pracodawcy. Ma on ma obowiązek ustalić czy zdarzenie kwalifikuje się jako wypadek przy pracy. Czyli tak jak wyjaśniliśmy powyżej. Po zbadaniu sprawy pracodawca musi sporządzić protokół. Jeśli w ocenie pracodawcy uszczerbek na zdrowiu jest wynikiem wypadku związanego z pracą, to pracownik otrzyma od pracodawcy odszkodowanie w odpowiedniej do szkody wysokości. Można się też ubiegać o jednorazowe odszkodowanie z ZUS-u. Taki wniosek należy złożyć samodzielnie, załączając do niego zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9 oraz kopię protokołu wypadku od pracodawcy.