Zdarzają się sytuacje kiedy młodsze osoby wyrażają chęć pracy. Są to zazwyczaj prace dorywcze lub sezonowe, głównie w okresie wakacyjnym. Czym różni się zatrudnianie takiej osoby od zatrudniania osoby dorosłej? O czym musi wiedzieć zarówno pracownik, jak i pracodawca? Dowiedz się w dalszej części wpisu!
Młodociany pracownik — kiedy można zatrudnić?
Zgodnie z Kodeksem Pracy, pracownik młodociany to osoba w wieku od 15 do 18 lat. Czy można jednak zatrudnić osobę jeszcze młodszą niż 15 lat? Jest to dozwolone w szczególnych przypadkach określonych w ustawie. Jakich? Musi mieć on ukończoną co najmniej szkołę podstawową, co więcej wymagane jest zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania konkretnej pracy. Istnieją również wyjątkowe przypadki, kiedy można zatrudnić osobę młodocianą, która nie ukończyła jeszcze szkoły podstawowej. Wymagane jest wtedy specjalne zaświadczenie lekarskie, które wykazuje, że praca nie zagraża ich zdrowiu.
Zawarcie umowy o pracę z młodocianym jest możliwe w przypadku wykonywania lekkich prac lub w celu przygotowania zawodowego. W tym drugim przypadku są to zazwyczaj nauki zawodu lub przygotowania do wykonywania określonej pracy.
Warto pamiętać również, że w Polsce, każda osoba poniżej 18. roku życia posiada obowiązek szkolny.
Młodociany pracownik — czas pracy
Osoby, które nie ukończyły 16 roku życia, mogą pracować do 6 godzin w ciągu doby. Natomiast osoby, które ten wiek ukończyły — nie dłużej niż 8 godzin. Te normy mają charakter względny. Oznacza to, że nie można pod żadnych pozorem tych godzin przedłużać. Nie można stosować równoważnego czasu pracy w przypadku młodocianych.
Należy wiedzieć, że w czasie roku szkolnego, czas pracy pokrywa się z czasem nauki. Oznacza to, że czas nauki wlicza się w czas pracy — łączny czas pracy i nauki osoby poniżej 16 roku życia nie może wynieść więcej niż 6 godzin.
Młodociany pracownik — przerwa w pracy
Osoby dorosłe mają prawo do 15-minutowej przerwy, która wlicza się w czas pracy, jeżeli wymiar pracy to minimum 6 godzin. Jak wygląda to w przypadku osoby młodocianej? Przerwa trwa u nich dłużej, czyli 30 minut i jest obowiązkowa w przypadku, 4,5 godzinnego wymiaru pracy.
Młodociany pracownik — odpoczynek dobowy
Odpoczynek dobowy pracowników młodocianych wynosi minimum 14 godzin na dobę — jest to o 3 godziny dłużej niż w przypadku osób pełnoletnich. W skali tygodnia odpoczynek musi wynosić 45 godzin, jest to aż o 10 więcej niż innych przypadkach. Odpoczynek ten powinien obejmować również niedziele.
Niestandardowe godziny pracy młodocianego
Pracodawca zatrudniający młodocianego, musi mieć świadomość, że nie może on pracować w godzinach nocnych i nadliczbowych. Jest to bezwzględny zakaz. Nadgodzinami w przypadku młodych osób do 16 lat jest praca powyżej 6 godzin, natomiast powyżej tego wieku – 8 godzin.
Pozostałe obowiązki wobec młodocianego pracownika
Pracodawca powinien w regulaminie pracy lub w umowie o pracę zadbać również o dodatkowe regulacje. M.in.:
- wykaz prac wzbronionych,
- opis stanowiska i obowiązków dozwolonych młodocianym zatrudnionym w celu przygotowania zawodowego,
- opis prac lekkich dozwolonych osobom młodocianych.
Muszą one być zatwierdzone przez inspektora pracy.
Zatrudniając młodocianego pracownika należy mieć na uwadze dodatkowe aspekty formalne. Pracodawca ma obowiązek poinformować go o wszelkich obowiązkach i prawach oraz zapoznać z regulaminem pracy. Często dla młodych osób taka praca jest ogromnym stresem, więc należy podejść do nich z wyrozumiałością.