Coraz częściej otwarcie mówi się o stresie w miejscu pracy. W dzisiejszych czasach nie jest to już ukrywane oraz nie jest tematem tabu. Długotrwały, silny stres jest szkodliwy dla zdrowia i często jest powodem wypalenia zawodowego. To ciężki problem, który dotyka znaczną grupę osób. Czym właściwie jest wypalenie zawodowe, jak się objawia i jak je leczyć? Dowiedz się z artykułu.
Czym jest wypalenie zawodowe?
Wypalenie zawodowe to stan psychologiczny, który stanowi reakcję organizmu na przewlekły stres wynikający z pracy zawodowej. Wypalenie zawodowe może grozić tak naprawdę każdemu, bez względu na to jaki zawód wykonuje na co dzień. Może wystąpić jako następstwo silnego, traumatycznego wydarzenia. Jednak zazwyczaj do wypalenia zawodowego, dochodzi w przypadku długotrwałego obciążenia psychicznego i stresu, którego doświadcza dana osoba w toku swojej codziennej pracy.
Wyróżnia się trzy wymiary wypalenia zawodowego:
- emocjonalny – wyróżnia się zniechęceniem do wykonywania pracy, obniżoną aktywnością, pesymistycznym nastawieniem, stałym napięciem, drażliwością i zmęczeniem;
- interpersonalny – wyróżnia się dysonansem i powierzchownością w kontaktach;
- poznawczy – wyróżnia się obniżoną samooceną, niezadowoleniem z wykonywania zadań, utratą wiary w siebie, poczuciem marnowania czasu.
Objawy wypalenia zawodowego
Wypalenie zawodowe objawia się ogólnym silnym zmęczeniem. Takie osoby nie potrafią skupić się na pracy i myślą, że jest to kwestią przepracowania. Często decydują się na urlop, który ma być nadzieją na odpoczynek i polepszenie nastroju i jakości pracy po powrocie do niej. Jednak nawet taki odpoczynek nie jest w stanie polepszyć jakości pracy pracownika.
Można wymienić wiele objawów wypalenia zawodowego. Niektóre z nich to:
- poczucie nadmiernego obciążenia pracą i wyczerpania;
- ciągłe zmęczenie, brak sił, niezdolność do regeneracji;
- brak satysfakcji i przyjemności z pracy i niechęć do niej;
- mniejsze zaangażowanie w czynności zawodowe;
- obniżone poczucie własnej wartości oraz umiejętności;
- negatywne, cyniczne podejście do współpracowników i klientów;
- obniżony nastrój, rozdrażnienie, wybuchy gniewu;
- zaburzenia snu;
- problemy z koncentracją;
- obniżenie odporności.
Jak zapobiegać wypaleniu zawodowemu?
Zapobieganie wypaleniu zawodowemu jest trudną i bardzo obiektywną kwestią. Można jednak starać się temu zapobiec. Oto kilka rad, co należy robić podczas codziennej pracy.
- Work- life balance – ważne jest, aby potrafić oddzielić życie zawodowe od prywatnego. Regularnie poświęcaj czas na rozrywkę, hobby oraz spotkania towarzyskie.
- Zdrowy tryb życia – odpowiedni sen, dieta oraz aktywność fizyczna potrafi zdziałać cuda w wielu kwestiach życiowych. Pozwala utrzymać dobre samopoczucie i zdrowie na dłużej.
- Nie wymagaj zbyt wiele – ustalaj sobie realne, możliwe do osiągnięcia cele.
- Doceniaj się – dbaj o poczucie własnej wartości, staraj się wierzyć w siebie ale także stawiać granicę oraz rozpoznaj stres.
- Walcz z rutyną – każdy potrzebuje zmian w życiu. Powtarzalna codzienność potrafi źle wpłynąć na człowieka, postaraj się wyjechać na weekend i uprawiać różnorodne aktywności w ciągu dnia.
- Dbaj o rozwój zawodowy – nie stój w miejscu, dąż do tego, aby zakres Twoich obowiązków spełniał Twoje oczekiwania, predyspozycje oraz wartości. Ucz się nowych rzeczy.
Warto pamiętać, że wypalenie zawodowe może doprowadzić do poważnych problemów ze zdrowiem i nie należy lekceważyć objawów, a udać się do specjalisty. Jednak zwątpienie oraz niechęć do pracy może przydarzyć się każdemu i warto rozpoznać swoje potrzeby, odbyć rozmowę z pracodawcą lub sięgnąć po pomoc. Pracownik ma również możliwość ubiegania się o zwolnienie lekarskie z tego powodu. Takie wątpliwości nie powinny być tematem tabu.