Firma, by mogła dobrze prosperować, potrzebuje zgranego i zaangażowanego zespołu – kapitału ludzkiego. Rynek pracy jest coraz bardziej konkurencyjny, a pracodawcy napotykają na nim wiele problemów uniemożliwiających zatrudnienie odpowiedniej osoby. Pomimo to coraz częściej zauważa się chęć przyjmowania do firmy pracowników z niepełnosprawnościami. Jaką wartość dodaną wnoszą one do firmy i czy warto decydować się na taki krok?

Zatrudnianie niepełnosprawnych

Istotnym elementem jest wspieranie niepełnosprawnych i dawanie im szansy na zatrudnienie. Osoby te dzięki możliwości podjęcia pracy zarobkowej nabywają nowe doświadczenia, oraz doskonalą już te posiadane. Ponadto jest to dla nich pewnego rodzaju rehabilitacja społeczna i adaptacja w nowym miejscu, wśród innych ludzi. Według danych GUS w 2017 roku w Polsce mieszkało 3,1 mln niepełnosprawnych. Osoby w tej grupie, które podejmowały pracę zawodową, będące w wieku produkcyjnym to 1,68 mln. Współczynnik aktywności zawodowej wśród niepełnosprawnych to 28,9%, stopa bezrobocia to 9,3%. Pomiędzy rokiem 2008, a 2017 stopa bezrobocia obniżyła się o 3,7%. Aby wspomóc osoby z niepełnosprawnościami powstał projekt, który miał na celu indywidualną pracę osoby niepełnosprawnej z trenerem. Cały ten proces został wspomagany przez instytucje na rynku, pracodawców, a także miejsca, które zajmują się czynnościami z zakresu rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych. W 2019 niepełnosprawni na rynku pracy stali się bardziej aktywni – o 1,3% do roku poprzedniego. Również podniósł się wskaźnik zatrudniania przez pracodawców takich osób (27,5%). Ubiegły rok wykazał, że zmniejszyła się również stopa bezrobocia do 7,3%. 

Instrumenty aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych

Instrumenty te można podzielić na te,które dotyczą pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne oraz na te, które są kierowane bezpośrednio do pracowników z niepełnosprawnością. 

W przypadku osób niepełnosprawnych są to:

  1. staże i szkolenia
  2. prace interwencyjne
  3. studia podyplomowe
  4. przygotowanie zawodowe dorosłych
  5. szkolenia na podstawie umów tzw. trójstronnych, która jest zawierana pomiędzy pracodawcą, jednostką szkoleniową i starostą. 
  6. bony na zasiedlenie
  7. bony stażowe
  8. bony szkoleniowe

Co w przypadku osób niepełnosprawnych chcących założyć lub prowadzących firmę?

  1. Mogą otrzymać pomoc w postaci jednorazowych środków na rozkręcenie biznesu. 
  2. Mogą otrzymać dofinansowanie kredytu nawet do 50%, jeżeli był on brany na kontynuowanie działalności firmy.
  3. Refundacja składek ZUS.

Instrumenty wspierające pracodawców:

  1. Pracodawca będzie miał zwrócone koszty, które poniósł, aby przystosować środowisko pracy dla osoby niepełnosprawnej.
  2. Pracodawca może liczyć również na dodatkowe pieniądze ze środków PFRON, do wynagrodzenia pracownika.
  3. W momencie potrzeby zatrudnienia osoby, która wspomaga pracownika niepełnosprawnego, należy się zwrot kosztów zatrudnienia tej osoby. 
  4. Koszty poniesione w celu wyszkolenia, również są zwracane. 
  5. Pracodawca jest zwolniony z wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. 
  6. Koszty odpowiedniego wyposażenia stanowiska pracy są zwracane do wysokości 15-krotnego wynagrodzenia.

Aktywizacja zawodowa i dedykowane programy dla osób niepełnosprawnych

  1. Program “Stabilne zatrudnienie” skupia się na odpowiednim przygotowaniu pomieszczeń oraz otoczenia wokół firmy, aby osoby niepełnosprawne czuły się swobodnie. 
  2. Program “Absolwent” pomaga w tym, aby niepełnosprawni odpowiednio się wdrożyli i wybrali satysfakcjonującą ich ścieżkę zawodową. Ponadto dba o to, aby pracownicy podnosili swoje kwalifikacje zawodowe. 
  3. Program “Praca-integracja” zakupuje odpowiednie urządzenia i sprzęt ułatwiający podjęcie pracy u danego pracodawcy. Ponadto zajmuje się zatrudnianiem osób wspomagających niepełnosprawnych podczas wykonywania obowiązków. Organizuje transport do pracy. 

Osoby niepełnosprawne, które mogą podjąć pracę, chętniej biorą udział w życiu społecznym i nie zamykają się na świat. Pracodawcy, zatrudniający takich pracowników, są wspierani, ale również przyczyniają się do poprawy standardów ich życia. Niepełnosprawni mają dzięki temu swój własny dochód, który pozwala im w pełni korzystać z dóbr materialnych i usług publicznych. W związku z tym ważne jest, aby starać się wspierać takie osoby i nie wykluczać ich z rynku pracy. Co więcej, niepełnosprawność może spotkać człowieka na każdym etapie życia. Często inwalidzi to osoby już wykształcone i doświadczone. Nieszczęśliwy wypadek mógł niestety doprowadzić do niepełnosprawności, a co za tym idzie, do utraty pracy. Istotna jest więc otwartość i przełamywanie barier. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu i pomocy zewnętrznych instytucji można przygotować idealne środowisko pracy.